حتما برای شما هم پیش آمده در مورد تفاوت در کیفیت داروهای ایرانی و خارجی شنیده باشید و یا از اطرافیان این توصیه را شنیده باشید که حتما به دنبال داروی خارجی بگردید. از طرفی گاها دیده شده بر خلاف تجویز پزشک، افراد به دنبال برندهای خارجی میگردند زیرا تصور میکنند کیفیت داروی خارجی بهتر است. خیلیها هم ادعا میکنند نمونه ایرانی یک دارو را مصرف کرده و اثرات نامطلوبی دیدهاند. اما دلیل این اتفاقات چیست و واقعا دلیل کیفیت داروهای ایرانی و خارجی چیست؟ در این مقاله پاسخ این سوالات را پیدا میکنیم.
تفاوت داروی خارجی و ایرانی
آیا بین داروی خارجی و ایرانی تفاوتی وجود دارد؟
اولین چیزی که لازم است بدانیم این است که تولید دارو اصلا پروسته راحتی نیست. هر دارو قبل از تولید و پس از تولید به صورت آزمایشی، به دقت فرموله و سپس آزمایش میشود و باید مقررات سفت و سخت و دقیقی را برای دریافت مجوز طی کند. در ایران نیز در سالهای اخیر تجهیزات دقیقی برای تست داروها ساخته شده است و شرکتها نیز برای تولید مواد دارویی باید آزمایشهای دقیقی را از سر بگذرانند.
تا زمانی که نوع ماده فعال و دوز موجود در دارو یکسان باشد، برای اکثر افراد هیچ تفاوتی بین کیفیت داروهای ایرانی و خارجی در
مراحل تولید دارو وجود ندارد و آن چه مهم است ماده فعال و مواد تشکیل دهنده دارو است نه برند آن. بنابراین اگر یک نام تجاری یا برند جایگزین توسط فرد متخصص به شما پیشنهاد میشود، چه ایرانی و چه خارجی میتوانید مطمئن باشید که همان کار را خواهد کرد و البته در خیلی از موارد پول کمتری نیز خواهید پرداخت. بنابراین اگر پزشک یک داروی ایرانی را تجویز کرد، میتوانید مطمئن باشید که دارو با برند ایرانی همان مزایای سلامتی بالقوهای مانند برند معمولی شما یا برند خارجی را که قبلا در نسخه شما تجویز میشده، خواهد داشت. عوارض جانبی احتمالی نیز یکسان خواهد بود.
به طور مثال میتوان به انواع تست فیزیکی و یا
تست فیزیکی قرص اشاره کرد که از صفر تا صد توسط شرکت الکتروفارمد ساخته میشود. این تستها شامل آزمایش سختی قرص، آزمایش تجزیه قرص، تست فرسایش (به کمک
دستگاه تست فرسایش قرص)، تست شکنندگی (به کمک
دستگاه تست سختی قرص) و چگالی (به کمک
دستگاه تست چگالی پودر) و جریان پذیری (به کمک
دستگاه تست جریان پذیری پودر) و... میشود که همگی برای بررسی کیفیت و ایمنی داروها مورد استفاده قرار میگیرد. این تستها تنها بخش کوچکی از آزمایشات مورد نیاز برای تایید قرص یا هر داروی دیگری هستند و همین هم به تشابه کیفیت داروهای ایرانی و خارجی کمک میکند.
چرا تاثیر داروی ایرانی و خارجی روی برخی از افراد متفاوت است؟
با وجود این که ماده فعال دارو در برندهای مختلف یکی است، اما ممکن است واکنش برخی افراد به برندهای مختلف متفاوت باشد و یا این که تصور کنند کیفیت داروهای ایرانی و خارجی با هم متفاوت است. اما دلیل این اتفاق چیست؟ برای برخی از افراد مبتلا به آلرژی یا عدم تحمل مواد تشکیل دهنده خاص، مهم است که در مورد سایر مواد یا مواد غیرفعال موجود در داروهای خود اطلاعات بیشتری کسب کنند. همچنین ممکن است شرایط دیگری وجود داشته باشد که بر تصمیم شما برای تغییر برند تأثیر بگذارد.
برای تعداد کمی از داروها، مارکهای مختلف ممکن است حاوی یک ماده فعال باشند، اما معادل زیستی نباشند. این به این معنی است که ماده فعال یک دارو ممکن است دقیقاً همان اثری را در بدن نداشته باشد که همان ماده فعال در مارک دارویی دیگر. گاهی اوقات ممکن است این اتفاق بیفتد زیرا روش تولید داروها دارای تفاوتهایی است. در چنین مواقعی در هنگام خرید دارو آنلاین یا خرید از داروخانهها باید برند همیشگی خود را حفظ کنید، اما دقت کنید که حتی در چنین موردی پزشک شما بهترین اطلاعات را دارد و اگر کیفیت داروهای ایرانی و خارجی تفاوت داشته باشند، قطعا برندهای دیگر را تجویز نمیکند، پس حتی در این موارد اندک نیز نیازی نیست نگران باشید.
وجود ترکیبات متفاوت
گفتیم ماده فعال در داروها با برندهای مختلف یکسان است. با این وجود برخی از افراد نمیتوانند مارکهای خاصی از یک دارو را مصرف کنند زیرا مواد دیگری (که به عنوان مواد کمکی شناخته میشوند) موجود در داروها مانند لاکتوز، گلوتن، مواد نگهدارنده، شیرین کنندهها و رنگها از یکدیگر متفاوت هستند. اگر به مادهی خاصی آلرژی دارید و یا از نوعی از حساسیت دارویی رنج میبرید، با مطالعه بروشورهای اطلاعات داروهای مصرفی میتوانید اطلاعات بیشتری در مورد مواد غیرفعال موجود در داروهای خود بیابید. اگر مطمئن نیستید با داروساز خود مشورت کنید. البته این در مورد کیفیت داروهای ایرانی و خارجی عمومی و بدون نسخه است، در مورد داروهای تخصصی (
مکمل های دارویی و
قرص و کپسول گیاهی) نیز میتوانید با پزشک مشورت کنید و برند تجویز شده توسط پزشک را بدون هیچ نگرانی مصرف کنید.
تفاوت در ترکیبات داخلی میتواند باعث تغییر در کیفیت دارو و قرص شود
وجود شرایط پزشکی خاص
گاهی اوقات ممکن است به فردی که دارای بیماری خاص است توصیه شود که برند اصلی تجویز شده خود را حفظ کند. در این موارد پزشک این مسئله را گوشزد میکند و ممکن است این موضوع را حتی در نسخه هم قید کند، در این صورت مسئول داروساز نیز داروی جایگزینی را پیشنهاد نخواهد کرد و میتوانید تنها برند همیشگی خود را خریداری کنید. این مسئله علیالخصوص ممکن است در مورد داروهای خاص و تخصصی که پروسه تولید تخصصی دارند پیش بیاید و لازم باشد حتما برند خاصی استفاده شود.
بیشتر بخوانید: تجهیزات و دستگاه های کنترل کیفی در آزمایشگاه های دارو و داروسازی سخن آخر
تفاوت کیفیت داروهای ایرانی و خارجی بحث بسیار داغی است و همواره موضوع بحث بین مصرف کنندگان است. با توجه به محدودیتهای واردات دارو و قیمتهای بالای داروهای خاص، مشابه ایرانی داروهای خارجی بسیاری در حال تولید و توزیع است. در این میان با توجه به آزمایشات دارویی دقیق و وجود
تجهیزات آزمایشگاه داروسازی باکیفیت، میتوانید به تجویز پزشک با خیال راحت اعتماد کنید و از محصولات ایرانی نیز استفاده کنید.