زنجیره تأمین دارو در هر کشوری با توجه به نقش مستقیمی که در سلامت مردم دارد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. پژوهشگران کشورمان برای بهبود این زنجیره و رفع مشکلات فعلی موجود در آن، استفاده از فناوری بلاکچین را پیشنهاد داده‌اند. کاربرد بلاکچین در صنعت داروسازی، امکانات جدیدی برای ردیابی و کنترل زنجیره تامین داروها فراهم کرده است و به عنوان یک سیستم غیر قابل تغییر و غیر قابل تقلب، اطمینان حاصل می‌کند که اطلاعات مربوط به تولید، توزیع و فروش داروها از منابع معتبر و قابل اعتماد دریافت شوند. این فناوری به تولید کنندگان، توزیع کنندگان و مصرف‌کنندگان امکان می‌دهد تا به راحتی مسیرها و مراحل تولید و توزیع را پیگیری کرده و هرگونه نقص یا تقلب را شناسایی کنند. با بهره‌گیری از بلاکچین، اعتماد در زنجیره تامین داروها تقویت می‌شود و ایمنی و بهره وری در این صنعت افزایش می‌یابد.
بلاکچین چیست؟
بلاکچین، به عنوان یک دفتر کل غیر متمرکز و توزیع شده، سابقه مالکیت دارایی‌های دیجیتال را به طور امن و شفاف ذخیره می‌کند. این فناوری، با بهره‌گیری از شبکه‌ای غیر متمرکز و رمزنگاری غیر قابل تغییر، تاریخچه هر دارایی را به‌صورت شفاف و بدون امکان تغییر نگهداری می‌کند. امکان تغییر هر گونه داده ذخیره شده در بلاکچین وجود ندارد که این ویژگی آن را به یک ابزار بسیار موثر و قانونی برای صنایع مختلفی مانند پرداخت‌ها، امنیت سایبری و مراقبت‌های بهداشتی تبدیل کرده است
. کاربرد بلاکچین در صنعت داروسازی
استفاده از فناوری بلاکچین در صنعت داروسازی، امکان ردیابی داروها را بهبود می‌بخشد و از ورود داروهای تقلبی به بازار جلوگیری می‌کند. با ایجاد یک فضای غیر قابل تغییر برای ذخیره سازی اسناد و مدارک، بلاکچین امنیت و اصالت آنها را تضمین می‌کند. کاربرد بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو، امکان ایجاد یک ردیابی دقیق از
فرآیند تولید دارو تا تحویل را فراهم می‌کند و به مقابله با تقلب و جلوگیری از ورود داروهای تقلبی کمک می‌کند. به این ترتیب، بلاکچین با افزایش قابلیت ردیابی و تضمین اصالت محصولات، ایجاد یک محیط امن و اعتماد در صنعت دارو را فراهم می‌نماید
. فناوری بلاکچین چندین کاربرد مهم در صنعت داروسازی دارد که برخی از آنها عبارتند از
:
مدیریت زنجیره تامین
صنعت داروسازی به دلیل استانداردهای بالا در ایمنی، امنیت و پایداری محصولات، در برابر اختلالات آسیب پذیر است. کاربرد بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو می‌تواند این صنعت را بهبود بخشد. با استفاده از بلاکچین، مدیریت زنجیره تامین به صورت ایمن و شفاف انجام می‌شود، تاخیر و خطای انسانی کاهش می‌یابد و اصالت محصولات تایید می‌شود. این فناوری امکان نظارت دقیق بر هزینه‌ها، نیروی کار و انتشار زباله را فراهم می‌کند و با مبارزه موثر با بازار داروهای تقلبی، امنیت و اعتماد در صنعت داروسازی را افزایش می‌دهد
. نگهداری سوابق
فناوری بلاکچین می‌تواند یک پلتفرم ایمن و ضد دستکاری برای ذخیره و به اشتراک گذاری سوابق ایجاد کند، مانند توسعه دارو و داده‌های کار آزمایی بالینی، که منجر به کاهش خطا و تقلب، بهبود شفافیت و مسئولیت پذیری می‌شود. پرونده الکترونیک پزشکی
(EMRs) که ستون فقرات هر سیستم مراقبت‌های بهداشتی مدرن است، به دلیل پیچیدگی و طولانی بودن، اغلب دسترسی به آن برای ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی دشوار است. شرکت‌هایی مانند
Patientory،
Medibloc و
Medical Chain با هدف دادن اختیار به بیماران بر تاریخچه پزشکی خود و ارائه دسترسی یک مرحله‌ای برای بیماران و پزشکان، در تلاش هستند تا این مشکل را حل کنند. کاربرد بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو، نه تنها دسترسی را ساده‌تر و کار آمدتر می‌کند، بلکه به صورت کلی امنیت داده‌ها را نیز تضمین می‌کند
. امنیت سایبری
کاربرد بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای امنیت سایبری سیستم‌های دارویی را افزایش دهد. این فناوری با ارائه یک پلتفرم امن و شفاف برای به اشتراک گذاری داده‌ها، خطر حملات سایبری و سایر تهدیدات امنیتی را کاهش می‌دهد. به این ترتیب، بلاکچین نه تنها به بهبود کارایی و دقت در زنجیره تامین دارو کمک می‌کند، بلکه حفاظت از اطلاعات حساس را نیز تضمین می‌نماید
.
نظارت بر داروهای تجویزی
کاربرد بلاکچین در صنعت داروسازی می‌تواند یک پلتفرم ایمن و شفاف برای نظارت بر توزیع داروهای تجویزی ایجاد کند. این فناوری با فراهم کردن امکان ردیابی دقیق مسیر داروها از تولید تا مصرف، خطر سوء استفاده از مواد دارویی و سایر مشکلات مرتبط با داروهای تجویزی را کاهش می‌دهد. بلاکچین به دلیل شفافیت و غیر قابل تغییر بودن، امکان مشاهده و پیگیری تمام مراحل توزیع دارو را برای همه فراهم می‌کند، که در نتیجه منجر به بهبود امنیت و اعتماد در صنعت داروسازی می‌شود
.
ردیابی دارو با بلاکچین
صنعت داروسازی جهان سال‌هاست که با چالشی بزرگ مواجه است و دنبال راه حلی برای توقف ورود داروهای سرقتی و قاچاق به بازار است. گروهی از شرکت‌های دارویی، پروژه‌ای به نام
MediLedger را آغاز کرده‌اند که ابزارهای بلاکچین برای مدیریت زنجیره‌های دارویی را ارائه می‌دهد. این گروه با ایجاد یک برنامه آزمایشی موفق برای ردیابی داروها، به دنبال دستیابی به اهداف پروژه هستند. در صورت موفقیت، تمامی اعضای زنجیره تأمین، از تولید کنندگان دارو تا عمده فروشان و بیمارستان‌ها، دریافت دارو را در بلاکچین ثبت می‌کنند. این کار در عمل به معنای تضمین دارو و صحت حمل دارو توسط شبکه‌ای از کامپیوترها در هر مرحله از فرایند توزیع است. این روش، کار سارقان و قاچاقچیان برای توزیع و تولید محصولات جعلی را سخت تر می‌کند.
یکی دیگر از مزایای کاربرد بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین داروسازی، سرعت است؛ در صورتی که محموله‌ای دچار اختلال، یا گم شود، داده‌های ذخیره شده در دفتر کل عمومی، یک راه سریع برای تمام طرفین فراهم می‌کند تا به کمک آن محموله را ردیابی کرده و مشخص کنند چه کسی آخرین بار آن محموله را در اختیار داشته است.
توانایی بلاکچین در تدارکات دارو و نجات جان افراد
طبق تحقیقات انجام شده، کاربرد بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو میزان مرگ‌ومیر ناشی از تقلب‌های دارویی را کاهش داده است. این فناوری که ابتدا به عنوان پایه‌ای برای بیت کوین
توسعه یافت، اکنون کاربردهای گسترده‌ای در خارج از حوزه مالی دارد. که یکی از این کاربردهای مهم در بخش عرضه و تدارکات مواد دارویی است
. طبق گزارش پلیس بین‌الملل، سالانه یک میلیون نفر بر اثر استفاده از داروهای تقلبی جان خود را از دست می‌دهند. کاربرد بلاکچین در صنعت داروسازی، می‌تواند نقش حیاتی ایفا کند. با
استفاده از این فناوری، فرآیند ساخت دارو از زمان تولید در کارخانه تا رسیدن به دست بیماران به طور کامل پیگیری می‌شود
. 
سخن پایانی
کاملاً واضح است که تکنولوژی بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو آینده خوبی را پیش رو دارد. هر چند بسیاری از پروژه‌های این حوزه هنوز در مراحل ابتدایی هستند، اما نتایج اولیه آنها نشان دهنده کاربرد گسترده بلاکچین در آینده‌ای بسیار نزدیک است. بدون شک، ما شاهد افزایش تقاضا برای رویکردهای چند جانبه و اتحاد پزشکان و متخصصان در حوزه بلاکچین خواهیم بود. که منجر به گسترش ارتباط میان فناوری بلاکچین و صنعت پزشکی و داروسازی خواهد شد. یکی از کاربردهای مهم بلاکچین در این زمینه، ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو است که می‌تواند به شکل ویژه‌ای از تقلب و جعل در صنعت دارویی جلوگیری کند و امنیت و سلامت بیماران را تضمین نماید
.امیدواریم که این مطلب از
الکتروفارمد برای شما مفید واقع شده باشد.
سوالات متداول
چگونه بلاکچین در ردیابی زنجیره تامین داروها مفید است؟
بلاکچین امکان ایجاد یک سیستم ردیابی دقیق و شفاف را از تولید تا تحویل داروها فراهم می‌کند. این فناوری به اطمینان از اصالت و مسیر دقیق هر دارو کمک می‌کند و از ورود داروهای تقلبی به بازار جلوگیری می‌کند
. آیا بلاکچین می‌تواند در کاهش خطرات مرتبط با تقلب و اشتباه در زنجیره تامین داروها مؤثر باشد؟
بله، با ایجاد یک فضای غیر قابل تغییر برای ذخیره سازی اطلاعات و مدارک مربوط به داروها، بلاکچین اطمینان از صحت و اصالت این اطلاعات را فراهم می‌کند.
چگونگی پاسخ گویی کاربرد بلاکچین در ردیابی و کنترل زنجیره تامین دارو را بیان کنید؟
بلاکچین به عنوان یک سیستم غیر قابل تغییر و غیر قابل تقلب، امکان هک و جعل اطلاعات را به حداقل می‌رساند. و هر گونه تغییری درآن قابل تشخیص است.
